Lyrikkens by

Mellom nokre av dei større, statlege kulturinstitusjonane i København ligg eit lite mursteinshus med pastellkalka veggar. Poesiens Hus er privat, og drive av eldsjeler som…

Mellom nokre av dei større, statlege kulturinstitusjonane i København ligg eit lite mursteinshus med pastellkalka veggar. Poesiens Hus er privat, og drive av eldsjeler som diktaren Lene Henningsen. Denne våren ofrar ho skrivetida si for å stå her bak kafédisken og brygge kaffi og sikre at huset får halde fram gjennom heile våren. Og alt teiknar til at det blir ein vakker vår i Kongens By. Krokus og snøklokker er ute med kronblada – og Søren Ulrik Thomsens gir ut ei ny diktsamling.

Poesiens Hus skulle ligge ved Kongens Have. Eg ser eit lite eventyrslott midt i parken, og går dit. På tak og spir står statuar av noko som liknar diktarar. Ei vakt i kamuflasjeklede står der.

 


– Er dette Poesiens Hus?


– Dette er Rosenborg Slott. 


– Poesiens Hus skulle ligge her ein plass, ved Kongens Have. Veit du vegen?
seier eg. Vakta vaggar på hovudet, og ser hit, og dit. I Kongens Have er to japanske skuggeboksarar. Her er snøklokker og gras klipt med kirurgisk presisjon. Men Poesiens Hus, nei det kenner han ikke til. Ei lang historie skore ned: Poesiens Hus blei skipa for fem-seks månadar sidan i København. Eg høyrte om det første gongen i eit dansk litteraturprogram på radio. Stadig oftare rapporterte dei derfrå då det handla om lansering av ny, dansk lyrikk. Den første veka av mars i år var våre eigen Cecilie Løveid på huset og las nyskrivne dikt. Dette skjedde omlag samstundes med at den store litteraturhusdebatten gjekk føre seg her i Norge, og nokon, det kan ha vore Paal Bjelke Anderssen, føreslo å bruke Grotten til eit "poesiens hus" i Noreg. Det blei stadig tydelegare for meg at København var ein viktig by å vitje. Og her er eg, og vêrar meg etterkvart fram til eit adskillig mindre hus, eit lite murhus mellom to høgare murhus, der finn eg Poesiens Hus. Gothersgade 98 ligg bare nokre steinkast frå Rosenborg Slott. På andre sida av vegen, og med Cinemateket på eine sida av seg og nokre større, nasjonale museum nord for seg, der ligg det vesle huset. Det har ein enkel gatebukk med handskrift. Ikkje eit skilt over døra. Men minst tre trapper som går i kvar sine retninger. Det er ei trapp å ramle opp av, som diktaren Georg Johannessen kan ha sagt det. Det første som møter den som ramlar opp trappa, er ein kalka murvegg. Frå taket heng hemp. I hempen er dikt festa med klesklyper. På den eine sida eit bord, stolar, utsikt over Kongens Have. På den andre sida eit møbel. Eit spel med sidespeil. Spiegel in Spiegel. Den som sett seg mellom speila får sjå inn i det uendelege. På bordet ligg tre gjestebøker. Eg opnar dei, ser eit namn som harmonerer med ei kvinne eg skimtar i spegelen. Lene Henningsen, ein dansk diktar. Eg snur meg, og ser ein kafédisk. Bak disken står Henningsen og lagar ein kopp kaffi.

– Har du blitt barista?

– Det blir ikkje så mykje tid til å dikte lenger, for å seie det slik. No går all tid inn i få dette huset til å gå rundt. Den einaste inntektskjelda vi har er kva vi tener i kaféen, og på arrangement. 

– Får de ikkje statsstøtte? 

– Ikkje ei krone. 


– Og så held de til her – på den beste tomta i byen? 

– Det er helt vildt. Leiga er virkeleg alt for høg for oss. Men vi har klart det i fem-seks månadar. Vi håpar virkeleg at vi får halde fram. Så får livet heller dreie seg om å lage kaffi i enno fleire månadar. 

– Kvifor kjennes det så viktig at Poesiens Hus får vere? 

– Det kjennes viktig å ha eit hus for poesien; eit hus som alltid er ope for dei som er poetar. Men har kan også dei komme som ikkje har eit forhold til poesi. Dei kan lære å bli glad i poesi, seier Henningsen. mens ho skrur espressohaldaren i ei kaffimaskin. Inne i kaférommet sitt det to menneske. Ein liten gut på ni-ti år, og ei jente med ei datamaskin. I ei lita glugge i muren står eit stykke papp. Hanskrive dikt, eit stykke papp, pastellfarga murkalk. Nyskjærte blomster i krukker av keramik. På ein stor, kvit vegg hent eit enkelt stykke kvitt papir. Velvalte ord. Det er på tide å vitje ordmagasinet i kjellaren. Jo lenger ned eg kjem, jo meir luktar det eddik. Det står små skåler med eddik på radiatorane. Nokon kan ha røyka sigarettar her for ikkje lenge sidan. Men no luktar det bare syrleg frå skålene, og krydra linsesuppe frå termosen til ei jente i ein sofa. Ho har ein matpakke i fanget, og ein venn ved sida av seg. Dei snakkar som lyrikk. Eg høyrer bare melodien av snakket deira. Bokhandelen har sjeldne utgivelser frå det no nedlagde Fingerprint Press. Dei har også utgivelser frå etablerte, større forlag. Eg ser Lone Hørslev, Ursula Andekjær Olsen. Søren Ulrik Thomsens nye bok finn eg ikkje. Men den førre. Og ein stor, svart boks signert Morten Søndergaard. Den er ny, og er ein del av arbeidet "Ordapotek". Prosjektet inkluderar publikasjonar som "Pilleesker" eller "Medisinskap" med dikt i. Det seier i alle fall podcasten av "Skønlitteratur på P1" som eg høyrte på under turen hit. Men Lene Henningsen, ho finn ikkje boka si lenger. Ho skulle vise den til meg, men no blir ho ståande og bla og bla mellom permane i hylla. 

Kanskje nokon har kjøpt den?

– Om nokon har kjøpt poesi? seier Lene og ler. Ho finn boka. Nokon har visst bladd i den nokre gonger.